فرمان مشروطیت در چهاردهم مرداد ماه سال 1285 صادر شد.
این فرمان توسط مظفر الدین شاه قاجار صادر شده بود.
حکومت مشروطه به معنی دخالت مردم و ملت در حکومت است.
این شاه قاجار با صدور فرمان مشروطیت برای نخستین بار ایران را در لیست کشورهای مشروطه قرارداد.
این فرمان براثر درخواست عده ای از تحصن کنندگان انجام شد.
جنبش مشروطیت در ایران از سال های حکومت ناصرالدین شاه برای احقاق حقوق مردم آغاز شد.
با تاسیس دارالفنون توسط امیرکبیر میزان آگاهی مردم بالا رفته بود و خواهان آزادی بودند.
به قتل رسیدن شاه قاجار( ناصر الدین شاه )در آن سال ها هم می توانست به ایجاد فرمان مشروطیت کمک کند.
تحصن ها و تظاهرات خیابانی مردم ایران نوید مشروطیت را میداد ولی شروع مشروطیت با گران شدن قند مصادف بود.
مردم و به خصوص بازاریان برای احقاق حقوق خود و آزادی علمای اسلام در سفارت انگلستان تحصن کردند.
با زیاد شدن ناآرامی و اغتشاش ،عین الدوله استعفا کرد و میرزا نصرالله خان مشیرالدوله به صدر اعظمی ایران منصوب شد.
در ابتدای جنبش صدور مشروطیت ، مردم خواستار عدالتخانه و عدالتخواهی بودند و به همین دلیل نهضت
مشروطه را در ابتدا نهضت عدالتخانه میگفتند. با همه گیر شدن و گسترش نهضت مشروطیت،
به تدریج مسأله پارلمان و محدود کردن قدرت شاه در کشور مطرح شده بود.
پس از تهیه نظامنامه انتخابات و امضای آن بوسیلة شاه انتخابات مجلس در شهریور 1285 هـ .ش برگزار شد
و نخستین مجلس مشروطه در مهر ماه همان سال گشایش یافت این مجلس نوشتن قانون اساسی رابه کمیتهای منتخب واگذار کرد.
پیامدهای مشروطه چه بود؟
انقلاب مشروطه با همه مشکلات و ناکامیهایش آثار عمدهای از خود بر جای نهاد برخی از این آثار عبارتند از:
تفکیک قوا ، مجلس آزادی، قانون اساسی، انتخابات مفاهیم ایجاد شده در این انقلاب بود و به رسمیت شناخته شد.
هر چند که بزودی مجلس مورد هجوم قرار گرفت ولی اصل وجود قانون اساسی در سختترین دورهها برقرار ماند و
در مقاطع خاصی تعدادی از نمایندگان مخالف دولت به آن راه یافت که با آثار سیاسی مهمی همراه بود.
2- تجربیات ارزشمند انقلاب مشروطه در زمان وقوع انقلاب اسلامی مورد توجه واقع شد.
نظام سلطنتی از بین رفت و قطع کامل سلطه بیگانگان در کشور و توجه به فرهنگ و ارزش های خودی مورد توجه قرار گرفت
و از سوی دیگر رخنة عناصر بیگانه و فرصتطلب در مشروطه هوشیاری انقلابیون مذهبی را برای جلوگیری از تکرار این امر
در انقلاب اسلامی بر انگیخت. در نهایت این تجربیات لزوم حفظ وحدت میان نیروهای انقلاب را گوشزد کرد.
عوامل شکست مشروطه را میتوان به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم کرد:
عوامل خارجی شکست مشروطه چیست؟
اتحاد دو کشور روسیه و انگلیس در مقابل خطر آلمان و تقسیم شدن ایران باتوجه به قرارداد سال 1907میلادی و اشغال ایران
در جنگ اول به دست قدرت های درگیر از عوامل خارجی دارای نقش در شکست مشروطهاند.
به توپ بستن مجلس توسط نیروهای روس، اشغال و جرم و جنایت توسط نیروهای نظامی روسها در شمال و انگلیسی ها در جنوب،
آغاز جنگ جهانی اول، افزایش قحطی، گرسنگی و بیماری و مرگ و میر نیز مردم را از فکر مشروطه بیرون میکرد
و حتی برخی همه این بلاها را بلای مشروطه میدانستند.
عوامل داخلی شکست مشروطه چیست؟
نیروهای مشروطه خواه ماهیت متفاوت داشتند.
مشروطه حرکت سیاسی نبود که اندیشه و خواسته یک طبقه یا نیروی اجتماعی خاص استوار باشد. گروه ها و نیروهای
اجتماعی متعددی مشروطه را ایجاد کردند. آنها به جای گفتگو با هم به درگیری های فیزیکی، تهمت و افترا، ترور و خشونت دست
میزدند زیرا هنوز استبداد حاکم بر جامعه بود.
سال های پر آشوب جنگ جهانی اول، عدم توجه و بیاهمیتی دولت روس و انگلیس به مشروطه، ناامنی کشور،
گرسنگی و بیماری از جمله عوامل داخلی شکست مشروطه بود در جریان مشروطه روحانیت خسته از درگیری و
دلسرد از سیاستمداران از صحنه سیاست کناره گرفته و میدان را به سود مستبدان و حامیان آنها خالی گذاردند.
1,049 views